het Wessingboerbos
Wij, Rianne Luring en Marijke Luring, zijn in 2021 begonnen met het uitwerken van plannen voor het Wessingboerbos. Het Wessingboerbos is een agrarisch voedselbos. We willen producten op een alternatieve manier verbouwen. Waar nu nog veel wordt gewerkt met eenjarige gewassen, willen wij ons richten op teelten van meerjarige gewassen. Denk hierbij aan verschillende soorten noten en vruchten.
De naam Wessingboerbos bestaat uit drie delen:
1. Het zegt iets over de locatie. We gaan aan de slag in Wessinghuizen, een mooi gehucht in het Groningse Westerwolde [WESSING];
2. Het zegt iets over wat we doen: boeren. We gaan voedsel produceren om dit lokaal af te zetten [BOER];
3. Het zegt iets over de verschijningsvorm: bos. We zien veel voordelen in het verbouwen van producten die van bomen en struiken komen [BOS].
Waarom?
Wij geloven dat er een toekomst ligt in alternatieve vormen van landbouw, zoals een agrarisch voedselbos. Met deze werkwijze werk je zoveel mogelijk met de natuur méé en ontstaat er een divers en robuust systeem. Het systeem is niet gebaseerd op het omploegen van de bodem, maar op het opbouwen van een bodem die in staat is zijn eigen voedingsstoffen naar boven te halen. Híer worden wij heel enthousiast van!
Wereldwijd hebben we te maken met ecologische achteruitgang, een energiecrisis en klimaatverandering. Met dit initiatief hopen we een deel van de oplossing aan te dragen en de regio veerkrachtig te houden. De economische waarde is niet de enige waarde waar we naar kijken. Natuurwaarde, sociale waarde en bodemwaarde telt ook.
Waar en hoe?
Ten zuiden van het gehucht Wessinghuizen ligt een akker. Deze akker wordt al generaties lang bewerkt door onze familie. De komende jaren gaan we de akker omvormen naar het Wessingboerbos. In 2022 zijn de voorbereidingen start gegaan. In de zomer stond er nog een mengteelt van gerst-erwt op het perceel. Na de oogst hiervan, werd een mengsel ingezaaid van diverse grassen, kruiden en klavers. In de winter van 2022-2023 zijn we begonnen met de aanplant van windsingels.
Het Wessingboerbos bestaat uit drie verschillende systemen. Deze systemen worden gefaseerd aangeplant over de komende jaren.
- De bosweide. De bosweide is een hoogstam fruitgaard. Dat betekent dat er fruitbomen in staan (met name appels, peren en pruimen) met een hoogstam kroon. Deels historische (streek)rassen en deels nieuwere rassen. We planten diversiteit aan en combineren dit met kruiden en klimmers. We vinden smaak en toepassing érg belangrijk. Marijke heeft al leuke ideeën over de verwerking ervan...
- Het agro-forestry-deel. Dit systeem bestaat uit rijen van bomen en struiken. In dit deel kan efficiënt geoogst worden. De rijen bestaan uit meerdere lagen: van vaste planten en kruiden, naar struiken en hoge bomen. De natuurlijke omstandigheden worden benut. Zo worden er op de hoger gelegen zandkop tamme kastanjes aangeplant, die houden daarvan! We zien veel toekomst in de ontwikkeling van hoogwaardige eiwitten en koolhydraten van meerjarigen (zoals meerdere soorten notenbomen en -struiken). Maar ook rijen met verschillende bessenstruiken zullen worden aangeplant. In de warmste hoek van het perceel worden soorten als nectarine, perzik, druif en kaki aangeplant. Door goede omstandigheden te creëren, kun je ook in ons klimaat véél verbouwen!
- Het natuurlijke voedselbos. In dit deel staan de bomen en struiken minder geordend. Dit systeem is, zoals de naam al zegt, natuurlijk aangelegd. De plantdichtheid is hoog, er staan bijzondere soorten voor de verwerking en er is maximaal ruimte voor biodiversiteit. Dit deel hebben we nog niet gedetailleerd ontworpen; dit is de laatste fase.
Concept ontwerp (versie maart 2024). N= Notengaard, B= Bosweide, K= Kleinfruitzone, W= Warmteminnerszone, V= Natuurlijk voedselbos
De basis van deze systemen zijn gebiedseigen houtsingels. De omgeving van Wessinghuizen is bosrijk. Wij willen aansluiten op de historische landschapsstructuren. Dat doen we door verdwenen houtsingels te herstellen met gebiedseigen soorten. Dit zijn bijvoorbeeld de wilg, eik, els, hazelaar en vlier. Een grote diversiteit aan soorten zorgt voor een mooie basis en goede inpassing in het landschap.
De Erfwinkel van Bio-boerderij Landleven is de plek waar we de producten uit het Wessingboerbos willen verkopen. Het assortiment wordt uitgebreid met goed en lekker eten. Korte ketens, daar houden wij van!
Planning
In de winter van 2022-2023 zijn we gestart met de aanplant van de houtsingels. Daarna volgen de eerste fruitbomen. We werken samen met fijne en deskundige kwekers en onze 'buur' Staatsbosbeheer. Het bosplantsoen voor de singels is autochtoon plantmateriaal en de fruitbomen zijn biologisch (-dynamisch) gekweekt. Bij de aanplant krijgen we hulp van enthousiaste vrijwilligers. In het najaar van 2024, met uitloop naar de winter van 2025, hopen we de notenbomen en veel kleinfruit aan te planten.